Ondanks de recente versoepelingen, is het gewone gemeenteleven voorlopig nog niet terug. Kunnen we na de zomervakantie toch ‘gewoon’ weer van start met het nieuwe kerkenwerkseizoen?
Vier predikanten reageren….
“Misschien moeten we opnieuw beginnen met elkaar”
– Pieter Versloot, predikant in de protestantse Martinikerk in Groningen
“We doen als Martinikerk mee met het IZB-programma Focus dat gemeenten ondersteunt bij hun missionaire roeping. De plannen voor dit jaar lagen al klaar tot en met december. Dat traject gaan we nu anders invullen. De vraag is nu: kunnen we wel gewoon verder? Kunnen we straks alles weer doen? En wanneer is straks? Het zou ook zomaar kunnen dat we met een andere samenstelling van mensen doorgaan. Wij hebben een enorm verloop, denk alleen al aan de studenten die meestal maar een paar jaar betrokken zijn. Daarnaast doet deze tijd wat met de onderlinge verhoudingen. Sommige mensen krijgen door een nieuwe taak opeens meer invloed. Misschien moeten we wel opnieuw beginnen met elkaar. Dat hoeft helemaal niet verkeerd te zijn, als we dat maar koppelen aan onze waarden: wat vinden we als gemeente belangrijk? Ik zeg nu ook steeds: de omstandigheden zijn anders, maar onze roeping is dezelfde: er zijn voor God, voor elkaar en voor de samenleving. Dat moeten we vormgeven op een passende manier in de situatie van het moment. Dat geldt voor nu, dat geldt voor straks. Als voorganger wil ik me zo goed mogelijk op de hoogte houden om goed geïnformeerde voorstellen te doen en beslissingen te nemen. Maar dan nog worden we soms ingehaald door de actualiteit. Kijk vooruit, maar niet te ver, en fundeer de praktijk in de waarden van de gemeente.”
“Terughoudend in onze plannen”
– Magda Hazeleger, predikant in de Protestantse Gemeente Beilen-Hijken-Hooghalen
“Vooruitkijken gaat op dit moment bijna niet. We zijn dan ook terughoudend in onze plannen. We hebben in ieder geval besloten met het thema ‘het goede leven’Verder lezen door te gaan, dat waren we al van plan. Normaal gesproken is veel aanbod gericht op onderlinge contacten; we hebben veel gespreksgroepen. Nu moeten we daar andere vormen voor vinden. Bijeenkomsten rond ‘kunst en kerk’ bijvoorbeeld die we in de planning hebben, zouden in de vorm van een college in de kerkzaal kunnen, of digitaal.
We weten ook niet hoe de geloofsgemeenschap er straks uitziet. Wordt de gemeenschap digitaler? We bedienen met onze internetkerkdiensten nu een grotere groep mensen dan normaal, maar we weten niet of nauwelijks wie dat zijn. De diensten zijn korter geworden. Betekent dat dat de live kerkdienst straks ook anders gaat worden? En vinden trouwe kerkgangers het fijn als de diensten afwijkend zijn?
Kerk in het dorp zijn is ook lastig nu. Het aanwezig zijn op markten, het openstellen van de kerk voor concerten, de diensten in de verzorgingshuizen, het kan nu allemaal niet. Het is natuurlijk een drama dat de kerk niet open kan bij een crisissituatie als deze. We zien onderlinge zorg en openheid naar het dorp als kenmerk van onze gemeente. We zullen opnieuw moeten uitvinden hoe we kerk-zijn zo vormgeven dat we mensen bereiken.”
“We moeten loslaten wat achter ons ligt”
– Henk van Veldhuizen, predikant in de Protestantse Gemeente Hasselt
“Startzondag vieren wij normaal gesproken altijd feestelijk en uitbundig. Maar wat is er nog aan feestelijkheid over na al onze verliezen? De Corona trof onze stad en onze gemeente hard. Daarnaast is er ook verlies als het gaat om de vertrouwde vormen van contact, van samenkomen. Hoe kunnen we elkaar vasthouden? We zullen moeten accepteren dat we los moeten laten wat achter ons ligt. Hoe geven we dan vorm en inhoud aan geloof, hoop en liefde, aan kerk-zijn dat een appel doet uitgaan naar de samenleving? En dat zonder angst en de neiging deuren en ramen dicht te houden? Het is moeilijk om daar nu over na te denken. We worden nog opgeslokt door de pijn en moeite van het nu. We weten ook nog niet of we straks weer samen mogen komen. En of mensen dat dan durven.
De kerk in de traditionele vorm stond al onder druk, maar dat is door de crisis versterkt. We moeten met elkaar op zoek naar kansen en mogelijkheden om het evangelie naar de mensen te brengen. De mensen van nu en morgen. In de kern gaat het erom in verbinding met elkaar de Bijbel open te leggen, en daaruit te lezen, leren en geloven. En van daaruit oog te hebben voor elkaar en de mensen om ons heen. Het grote gebod is nu van kracht: God liefhebben boven alles en je naaste als jezelf.”
“Deze tijd nodigt uit tot een andere betrokkenheid”
– Evelyn Quaak, predikant in de Protestantse Gemeente Prinsenbeek
“Naast moeite en verdriet – iedereen hier kent wel iemand die erg ziek is geweest of is overleden – brengt deze tijd ook veel moois. Op de stemmen naast kerkgangers ook andere mensen af. Dat is al bijzonder, maar meer nog wat dat doet met mensen. Ik begeleid een kring van jonge vrouwen tussen 25 en 35 jaar. Ze hebben een druk leven. Sommige komen nooit in de kerk, andere nu en dan. Nu luisteren ze vaak online naar de kerkdienst, bijvoorbeeld terwijl ze wandelen. Een van hen zei: ‘Het geloof is veel belangrijker voor me dan ik dacht.’ Uit een andere kring meldde een veertiger die nooit de dienst bezoekt maar nu online luistert: ‘Zo fijn dat ik met geloof bezig ben; het geeft me rust en inkeer.’ De meerderheid van de mensen uit deze kringen wil doorgaan met online luisteren. Dat heeft me aangenaam verrast.
De drempel naar de fysieke kerkdienst is hoog, naar online inschakelen niet. Het nodigt uit tot een heel andere betrokkenheid; een kans voor de kerk. We gaan ongetwijfeld gewoon door met onze kerkdiensten en activiteiten, maar we gaan ook wat anders doen. Vanuit de ervaring met de online vieringen, met andersoortige muziek en een andere dynamiek, moeten we na gaan denken over de diensten. Dat geldt ook voor online ontmoetingen. Je kunt mensen helpen in hun geloofszoektocht terwijl ze thuis zijn. Het is uitdagend om dat in te zetten in ons programma van verdieping en ontmoeting. We moeten misschien twee sporen gaan ontwikkelen. Dingen uitproberen. Een boeiende tijd.”